Al vanaf het begin dat ik een idee begon te krijgen van wat Honduras is, wist ik dat ik het compleet wilde leren kennen. In al haar diversiteit, met al haar schoonheden en gebreken. En dus wist ik waar ik heen moest: La Moskitia!
La Moskitia is het grootste regenwoud van Centraal Amerika waar vijf verschillende etnische groepen wonen met hun eigen talen. Het is afgesloten van de buitenwereld: geen wegen, geen autos, geen telefoon, geen internet, geen elektriciteit, maar zo enorm de moeite waard. En dus vertrok ik samen met een collega naar La Moskitia, en ik denk dat het misschien wel de meeste indrukwekkende week is geweest van mijn leven.
Dus hoe reis je naar een gebied wat afgesloten is van de buitenwereld? Waar slaap je? Hoe reserveer je een hotel als er geen telefoon is? Via de website
www.larutamoskitia.com hadden we ons een beeld kunnen vormen over wat er te doen is en waar je terrecht kunt. La Ruta Moskitia is een alianza van gemeenschappen in La Moskitia die allemaal iets doen met eco toerisme. 60 procent van de inkomsten worden verdeeld over de families in de gebieden. De overige 40 procent wordt besteed aan investeringen en verbeteringen van de activiteiten en gebouwen. Een prima initiatief dus. Je kunt er ook pakketten kopen zodat iedereen op de hoogte is van je komst. Dat hadden wij niet gedaan, maar is wel een goed alternatief.
Maar hoe kom je er dan? Eerst, van Santa Rosa de Copan naar Tocoha. Lekker in de bus, genieten van het prachtige uitzicht en het boek wat je bij je hebt. De volgende dag vertrek je uit Tocoha en wordt het iets lastiger. Er zijn geen bussen meer omdat de wegen in te slechte staat zijn. Je hoopt dat het niet regent want dan zijn de wegen sowieso onbegaanbaar. En je klimt achter in een pick up en neemt plaats op een van de vastgemaakte houten planken. Op zich niet heel verkeerd, totdat je na zes uur vol in de zon, het stof en door het enorme gehobbel echt niet meer weet hoe je moet zitten. En dan: het uitzicht op de Caribische zee maakt alles goed. La Moskitia here we come! Er volgen nog twee uur in gemotorizeerde kano, en je zet je eerste voet op de aarde van La Moskitia.
Het eerste dorp dat we bezochten is een dorp Miskito: Rais-Ta. Het gebied heet niet La Moskitia omdat er zoveel muggen zouden zijn zoals veel mensen denken, maar door het type pistool dat er lang geleden werd gebruikt ´de musket´. Toen de Spanjaarden de macht over het gebied aan het verliezen waren, viel het in handen van Engelse en (jawel!) Nederlandse piraten. Zij zochten hulp bij de lokale bevolking en gaven hen wapens om de Spanjaarden aan te vallen. Vandaar, de ´muskieten´. De Miskieten hebben hun eigen taal die een mix is van alles en nog wat. Toen ik een foto nam van een meisje zei haar oma ´kijks, kijks´, waarmee ze wilde zeggen dat het kind naar de camera moest kijken. Is dat bizar? De Nederlandse invloed gaat tot ver in de tropen zie je wel.
In Rais-Ta aangekomen doken we – inmiddels was de groep uitgebreid met een Hongaar Adam en een Guatamalteek die Nederlands praat omdat hij (nogmaals ´jawel!´) in Den Haag woont – de zee in. Heerlijk! Geen elektriciteit, geen televisie, geen telefoon, maar een hemel vol sterren, een practige maan en een warme zee. De volgende ochtend gingen we met zijn vieren naar Las Marias.
Las Marias ligt wederom een tocht van 6 uur in gemotorizeerde kano van Rais-Ta af. En het mooiste is, je komt er via de ´Rio Platano´, ´rivier bakbanaan´. Tukanen, krokodillen, schildpadden, papegaaien, leguanen en een prachtige natuur, we hebben het allemaal gezien terwijl we heerlijk wegbakten onder de hete zon. Het gevoel dat je nu echt weg gaat van de moderne wereld...
De prachtige ´Rivier Bakbanaan´ lag wel vol met enorme boomstammen, van soms wel 12 meter. Later zouden we de angsten van de mensen horen die dit jaar een enorme ramp maar net hebben overleefd. De rivier was dusdanig gegroeid door de orkaan Paloma dat het enorme stukken aarde met daarop huizen en gewassen, en ook de enorme bomen, heeft weggeslagen. Mensen wachten nog altijd op hulp en blijven achter met niks. Maar dan ook echt niks. Het is te ver afgelegen van de buitenwereld om even ergens een kilo bonen te gaan kopen. Iedereen maakt zich enorme zorgen over wat er gaat gebeuren in de maanden van schaarse in februari en maart. En dan heb je het nog niet eens over de maanden die daarop volgen als het regenseizoen weer begint. Iedereen geeft aan nog nooit zoiets mee gemaakt te hebben als de overstromingen van dit jaar...
In Las Marias, wat duidelijk een stuk armer is dan de gebieden aan de zee - waar mensen goed kunnen leven van de vis (of was het drugs?) vangst – wonen de Pech. Dit is een groep mensen die tot heel lang terug gaat maar die eigenlijk hun cultuur verloren hebben. Er zijn steeds minder mensen die hun taal spreken, steeds minder mensen die kennis hebben van mediciniale planten, en steeds minder mensen die weten wat ´Pech zijn´ inhoudt. Vaak krijgen we het antwoord ´we eten veel casave´. We bezoeken het natuurreservaat wat de ´biosfera´ heet, wat eigenlijk geen naam is maar een opgelegde UN term. Een prachtig regenwoud wat een enorme uitdaging was te belopen. Vol met modder, muggenbeten, lopen we rivieren door, modderpaden op totdat we op een hoog punt kwamen met een prachtig uitzicht. Het regende... maar dat hoort erbij in een regenwoud zou je zeggen. En we ontdekten een voetafdruk van een jaguar. In de avond gingen we op krokodillenjacht. In een houten bootje, hobbelt op de wilde rivier, hopend dat je bootje niet omslaat in de buurt van een van die beesten, zoekend naar rode ogen die oplichten als je er met je zaklamp op schijnt.
Daarna zijn we weer terug gegaan naar Rais-Ta, terug naar de zee. Overal spelende kinderen op het strand, vissende mensen, een mooi leven lijkt het zo.
Waarom het zo fantastisch was? De hele reis was een uitdaging, uitputtend, maar zo de moeite waard. Even weg van alles, genieten van de openheid van de mensen, hun verhalen, hun ervaringen, de zee en de prachtige natuur. Ik ben weer helemaal opgeladen om er tegen aan te gaan dit jaar!
